دانلود پایان نامه رشته حقوق

تشریح ساختار قاچاق و عناصر تشکیل دهنده آن با تاکید بر قاچاق زنان

 
 
 
 
 
قاچاق انسان 
لفظ قاچاق همانطوریکه پیشتر گذشت عبارت است از : تردستی، کاری که پنهانی و با تردستی انجام شود ، خرید و فروش کالایی که درانحصار دولت و یا معامله آن ها ممنوع است ، وارد کردن یا صادر کردن کالاهایی که ورود و صدور آن ها ممنوع است . امروزه مهمترین انواع قاچاق در سطح بین المللی را قاچاق مواد مخدر و مواد هسته ای ، قاچاق انسان ، قاچاق اسلحه ، قاچاق اعضای بدن و قاچاق اتومبیل تشکیل می دهند.مسئله قاچاق انسان اشخاص با تقسیم بندی زنان، زنان وکودکان ،‌ یا قاچاق به منظور بهره کشی جنسی مورد بحث قرار می گیرد. حال آنکه بر طبق تعاریف و مصادیق ،‌ قاچاق انسان پدیده ای بسیار گسترده در سطح جهانی به منظور مقاصد جنسی و غیر جنسی است و کلیه افراد را در بر می گیرد. از دیدگاه حقوق بشر نیز قاچاق انسان باید به گونه ای گسترده تعریف شود تا شامل کلیه آثار و جوانب آن گردد.
 
تعریف ارائه شده توسط سازمان ملل متحد در سال 1994 تا پیش از تعریف پروتکل مصوب سال 2000 به صورت گسترده تری مورد پذیرش قرار داشت . این تعریف چنین است: « حرکت دادن غیر قانونی و مخفیانه اشخاص در عرض مرزهای ملی ،‌ عمدتاً از کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد در حال گذر ، با هدف نهایی واداشتن زنان و دختران به وضعیت بهره کشانه و ستمگرانه از لحاظ جنسی و اقتصادی به منظور سود کارگیرندگان ،‌ قاچاقچیان و... سندیکا های جنایتکار و دیگر گروه های مرتبط با قاچاق همچون کار خانگی، ازدواج دروغین ، استخدام مخفیانه و فرزند خواندگی دروغین ».تعریفی که در ماده سوم پروتکل پیشگیری ، سرکوب و مجازات اشخاص به ویژه زنان و کودکان  مصوب 2000 الحاقی به کنوانسیون ملل متحد علیه جنایات سازمان یافته فراملی ،‌ ارائه شده است،‌ در زمره کامل ترین تعاریف در این خصوص جای می گیرد.
 
در این پروتکل آمده است : « قاچاق اشخاص ، به معنی استخدام کردن ، اعزام،‌ انتقال ، پناه دادن یا پذیرفتن اشخاص است به وسیله تهدید یا توسل به زور یا اشکال دیگر اجبار، ربودن ، تقلب یا فریب ، اغفال ، سوء استفاده از وضعیت آسیب پذیری یا با دادن یا گرفتن مبالغی یا منافعی برای تحصیل رضایت شخصی که روی دیگری کنترل دارد ، که این اقدامات به منظور بهره برداری صورت می گیرد. بهره برداری شامل بهره برداری از فحشای دیگران یا اشکال دیگر بهره برداری جنسی ، کار یا خدمات اجباری ، به بردگی گرفتن یا اعمال مشابه بردگی ، استثمار یا استخراج اعضاست.
 
این تعریف که هم اکنون مقبول ترین تعریف در سطح بین المللی است ، قاچاق کلیه اشخاص اعم از زن ، مرد و کودک با هر هدفی ( بهره برداری ، جنسی ، کار اجباری، به بردگی گرفتن ، استثمار یا استخرج اعضا) را در بر می گیرد. بر اساس این پروتکل رضایت مجنی علیه با تهدید زور ، تقلب یا فریب و سایر راه های نادرست حاصل شده است، این رضایت ظاهری ، مانع از تحقق جرم نیست . مهم است که از این تعریف استفاده کرده و سوء برداشت های برخی از مقامات را در این مورد که قربانیان قاچاق انسان از همان ابتدا واقفند که برای مثال در صنعت سکس به کار مشغول خواهند شد و بنابراین قاچاقی وجود ندارد ، روشن کرد . 
 
بر طبق ماده 1 قانون مبارزه با قاچاق انسان جمهوری اسلامی ایران ،‌ قاچاق انسان عبارت است از : « خارج یا وارد ساختن و یا ترانزیت مجاز یا غیر مجاز فرد یا افراد از مرزهای کشور با اجبار و اکراه یا تهدید یا خدعه و نیرنگ و با سوء استفاده از قدرت  یا موقعیت خود یا سوء استفاده از وضعیت فرد به قصد فحشاء یا برداشت اعضا و جوارح ، بردگی و ازدواج». 
نظر به گستردگی و اهمیت موضوع قاچاق زنان وکودکان ، سازمانهای بین المللی تعاریف دیگری نیز مطرح کرده اند که به طور کلی سعی در کاربردی کردن این واژه بوده است. در کشورهای آسیای جنوب شرقی معمولاً از واژه " خرید و فروش زن برای بهره برداری جنسی " استفاد می شود و تأکید دارند که افراد از ساختارهای حمایتی اجتماعی فرد دور می شوند و حس قدرتشان از ایشان گرفته می شود . تعریف سازمان ائتلاف جهانی  علیه قاچاق انسان بسیار وسیع و به سه نکته اشاره دارد: 
 
الف) پروسه به کارگیری و انتقال ؛
ب) توجه به این نکته که مردان نیز می توانند مانند زنان قاچاق شوند؛
ج) تأکید بر وضعیت بردگی در تمامی افرادی که قاچاق می شوند.
البته قاچاق الزاماً شامل هر سه مرحله فوق نمی شود و در مورد افراد مختلف وجوه گوناگونی از پروسه قاچاق را می توان مشاهده کرد.
 
 
 
 
 
مفهوم قاچاق زنان 
مسئله قاچاق اشخاص معمولاً بر حسب قاچاق زنان یا قاچاق برای مقاصد بهره کشی جنسی مورد بحث قرار می گیرد . قاچاق عموماً تأثیر بسیارشدیدی برای زنان و دختران دارد و اغلب قاچاق برای مقاصد تجارت جنسی را شامل می شود . قاچاق پدیده ای بسیار گسترده تر در سطح جهان به شمار می رود . هم اکنون این قاچاق شامل این موارد می گردد  : « مبادله افراد جهت مهاجرانی که در کارگاه های کارسخت به کار می پردازند ،‌ همچنین برای کار خانگی یا کشاورزی ، ازدواج های اجباری یا فریب آمیز به صورت پستی و سفارشی و نیز خرید و فروش زنان جوان برای روسپی خانه ها و کلوپ های رقص برهنه »  .
 
 به رغم تعاریف دوازدهم ،  توافق فزاینده ای وجود دارد که مسأله قاچاق موجودات بشر متضمن حرکت دادن افراد به منظور قرار دادن آنان در کار اجباری یا دیگر اشکال بیگاری غیر داوطلبانه می باشد. بنابراین قاچاق اشخاص به گونه ای تعریف می شود که هم مقاصد جنسی و هم مقاصد غیر جنسی و همه اقدامات در راستای زنجیره قاچاق از بکارگیری (یا ربودن) اولیه فرد قاچاق شده گرفته تا مقصود یا هدف نهایی بهره کشی از شخص قربانی یا کار او را دربر می گیرد.  تعریفی که مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1994 ارائه داد ، تا پیش از تعریف پروتکل مصوب سال 2000 از قاچاق اشخاص بصورت گسترده مورد پذیرش قرار داشت. این تعریف چنین است : 
 
« حرکت دادن غیر قانونی و مخفیانه اشخاص از مرزهای ملی، عمدتاً از کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد در حال گذار با هدف نهایی واداشتن زنان و دختران به وضعیت های بهره کشانه و ستمگرانه از لحاظ جنسی و اقتصادی به منظور سود بکارگیرندگان ، قاچاقچیان و سندیکاهای جنایتکار، و نیز دیگر فعالیتهای مرتبط با قاچاق همچون کار خانگی اجباری ، ازدواج دروغین ، استخدام مخفیانه و فرزند خواندگی دروغین » . تعریف دیگری که توسط سازمان غیر حکومتی ائتلاف جهانی علیه قاچاق زنان ارائه شده است  : « همه اعمال متضمن بکارگیری و یا حمل و نقل یک زن در عرض مرزهای ملی برای کار یا خدمات بوسیله خشونت یا تهدید به خشونت ، سوء استفاده از اقتدار یا موقعیت مسلط ، اسارت ، دام ، فریب یا دیگر اشکال تحمیل ».  
 
 
در پروتکل پیشگیری ، ‌سرکوب و مجازات قاچاق اشخاص، به ویژه زنان وکودکان ، مصوب سال 2000 ، در ماده سوم، قاچاق زنان بدین ترتیب تعریف شده است : 
« استخدام ، انتقال ، حمل ونقل ، پناه دادن یا دیگر اشکال تحمیل ، آدم ربائی ، تقلب ، فریب ، سوء استفاده از قدرت یا موقعیت آسیب پذیری یا دادن یا دریافت پرداخت ها یا منافع جهت کسب رضایت فردی که بر شخص  دیگری کنترل دارد به منظور بهره کشی.  
 
 
بهره کشی باید حداقل بهره کشی از روسپیگری دیگران یا دیگر اشکال بهره کشی جنسی ، کار یا خدمات اجباری ، بردگی یا رویه های مشابه بردگی ، بیگاری  یا برداشتن اندمهای بدن را در بر می گیرد.». ار آنجائیکه قاچاق زنان و دختران معمولاً برای اهداف جنسی صورت می پذیرد، واژه های جدیدی در این خصوص همچون « قاچاق جنسی » نیز مطح شده است. قاچاق جنسی معمولاً در خصوص کسانی است که  به سن 18 سالگی نرسیده اند ، و به این عمل ترغیب و یا با زور و فریب آنها را به عمل واداشته و در معنای دیگر ، جذب نیروی جدید ، پناه دادن ، حمل و نقل ، حمایت و بکارگیری اشخاص برای اعمال جنسی را می توان قاچاق جنسی تعریف نمود. تعاریفی که بیان شد تعاریفی بود که توسط مجامع بین المللی ارائه گردیده است . هر چند که تعاریف ارائه شده از سوی سازمانهای بین المللی دارای نواقصی نیز هست؛ در این تعاریف سعی شده است که تمامی مواردی که به قاچاق زنان و کودکان می انجامد مد نظر قرار گیرد. البته در صورتیکه زن بالغی که با مهاجرت خود برای اهداف جنسی به کشورهای دیگر می رود و در آن کشور اقدام به کسب درآمد از این طریق می نماید از شمول تعریف خارج میشود. 
 
 
با این حال تعریف قاچاق زنان که مورد استفاده سازمان بین المللی مهاجرت است فریب یا زور را الزام نمی دارد بلکه هر گونه غیر قانونی و یا مبادله آنها را برای منافع اقتصادی یا شخصی دیگر در بر می گیرد،‌ علاوه بر این برخی سازمانهای غیر حکومتی استدلال می کنند که قاچاق نباید بر حسب تحمیل یا فقدان رضایت تعریف شود به ویژه در چارچوب صنعت سکس . استدلال اصلی آنها این است که  کار جنسی ذاتاً بهره کشانه است ،‌ بنابراین رضایت یا کنترل زن بر وضعیت خودش هیچ اهمیتی ندارد  . 
آنچه که مورد استفاده در مجامع بین المللی در خصوص تعاریف ارائه شده مورد توجه قرار دارد، تعریف ارائه شده در پروتکل پیشگیری ، سرکوب و مجازات قاچاق اشخاص بویژه زنان و کودکان است. اشخاصی که مورد قاچاق واقع می شوند زمانی مورد تمهیدات این پروتکل قرار می گیرند که ماهیتاً فراملی بوده و توسط گروههای سازمان یافته ارتکاب یابد. 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
چکیده 10
مقدمه 12
 

1.1.فصل اول: تعاریف اصطلاحات مرتبط و تشریح ساختار قاچاق 22

1.1.1.مبحث اول: تعاریف 22
الف) معنای لغوی قاچاق 22
ب) جرایم سازمان یافته 24
پ ) مهاجرت غیر قانونی و بین المللی 26
ت ) فروش کودکان 27
ث ) فساد و انحطاط اجتماعی 27
ج ) تجاوز 27
ح ) فحشا 28
خ) روسپی گری 29
د ) توریسم جنسی 30
ذ ) قاچاق انسان 32
2.1.1.مبحث دوم : انواع قاچاق 35
بند اول : موضوع عایدات دولت 35
بند دوم: غیر موضوع عایدات دولت 35
2.2.1.1.گفتار دوم: قاچاق خدمات 36
بند اول : امور گمرکی 36
بند دوم : مالکیت فکری: 37
3.2.1.1.گفتار سوم : قاچاق اشخاص 37
بند اول : قاچاق اشخاص (عام) 37
بند دوم : قاچاق اشخاص ( خاص) 40
3.1.1.مبحث سوم : پیشینه تاریخی بزه قاچاق انسان 42
1.3.1.1.گفتار اول: پیشینه فراملی 42
2.3.1.1.گفتاردوم: پیشینه ملی 44
4.1.1.مبحث چهارم:  ویژگی های پدیده قاچاق انسان 46
1.4.1.1.گفتار اول : سازمان یافته بودن 46
2.4.1.1.گفتار دوم : فرا ملی بودن 50
 

2.1.فصل دوم : عناصر تشکیل دهنده بزه قاچاق انسان 52

1.2.1مبحث اول : عنصر قانونی 52
2.2.1.مبحث دوم : عنصر مادی 53
1.2.2.1.گفتار اول : جرم تام 54
بند اول : رفتار مادی مثبت 54
بند دوم: نتیجه مجرمانه 61
2.2.2.1.گفتار دوم : جرم ناقص 63
3.2.2.1.گفتار سوم : شروع به جرم 63
بند اول :‌عنصر قانونی 65
بند دوم: عنصر مادی 65
بند سوم :  عنصر روانی 66
4.2.2.1.گفتار چهارم:‌ جرم محال 67
5.2.2.1.گفتار پنجم: جرم عقیم 68
3.2.1.مبحث سوم: عنصر روانی 69
4.2.1.مبحث چهارم:  اعمال در حکم قاچاق انسان 72
1.4.2.1.گفتار اول : عنصر قانونی 72
2.4.2.1.گفتار دوم : عنصر مادی 73
3.4.2.1گفتار سوم : عنصر روانی 74
5.2.1.مبحث پنجم: صور مختلف طرق ارتکاب جرم قاچاق انسان 76
1.5.2.1.گفتار اول : قاچاق انسان به مباشرت 76
2.5.2.1.گفتار دوم:‌قاچاق انسان به معاونت 76
3.5.2.1.گفتار سوم: قاچاق انسان به تسبیب 77
6.2.1.مبحث ششم : تبیین فحشاء ناشی از قاچاق انسان 78
1.6.2.1.گفتار اول: فحشاء و عوامل تشکیل دهنده آن 80
2.6.2.1.گفتار دوم : وجوه افتراق فحشا و زنا 83
3.6.2.1.گفتار سوم : ارتباط فحشا با مبانی نظام های حقوقی 84
بند اول : مبانی نظام حقوقی مذهبی جرم گرا 86
بند دوم : مبانی نظام حقوقی غیر مذهبی جرم زدا 87
 

3.1.فصل سوم: قاچاق زنان 89

1.3.1.مبحث اول : پیشینه قاچاق زنان 89
2.3.1.مبحث دوم : مفهوم قاچاق زنان 99
3.3.1.مبحث سوم : رکن شناسی قاچاق زنان 102
1.3.3.1.گفتار اول : رکن قانونی 102
2.3.3.1.گفتار دوم : رکن مادی 115
بند اول : فعل مثبت مادی 116
بند دوم : شروع به جرم 121
بند سوم : معاونت 123
3.3.3.1.گفتار سوم:‌رکن معنوی 125
بند اول : سوء نیت عام 125
بند دوم: سوءنیت خاص 127
بند سوم: انگیزه 128
4.3.1.مبحث چهارم: موقعیت بزه دیده در پدیده قاچاق زنان 135
1.4.3.1.گفتاراول: وضعیت عمومی قربانیان 135
بند اول: سن 135
بند دوم: میزان تحصیلات 136
بند سوم: خانواده 137
2.4.3.1.گفتار دوم :‌نحوه قاچاق زنان 137
بند اول: سوءاستفاده از عملکرد نهادهای عدالت کیفری 137
بند دوم :‌ حیله های اغفال قربانیان 138
5.3.1.مبحث پنجم:‌ ضرورت جرم انگاری و علل پیدایش پدیده قاچاق انسان 143
1.5.3.1.گفتار اول :‌علل فرهنگی و اجتماعی 148
بند اول :‌ازدواج نا مناسب 150
بند دوم :‌ خشونت 151
بند سوم : از هم گسیختگی خانواده و تضعیف روابط افراد 154
2.5.3.1.گفتار دوم: علل روانشناختی 157
بند اول: اعتماد به نفس پائین 158
بند دوم: تجاوز 159
بند سوم:  آرمان گرایی 159
بند چهارم :‌ بیماری روانی 161
3.5.3.1.گفتار سوم: علل اقتصادی 162
بند اول: فقر 162
بند دوم: تطمیع وسود آوری 164
4.5.3.1.گفتار چهارم : علل حقوقی 165
بند اول : عدم اثبات جرم 165
بند دوم: خلاء قانونی 166
بند سوم : فساد در سیستم دادرسی 167
بند چهارم : قانونی شدن روسپیگری 168
5.5.3.1.گفتار پنجم : علل بین المللی 169
بند اول:‌پدیده جهانی شدن 169
بند دوم : عدم وجود اراده کافی بین المللی 172
6.3.1.مبحث ششم : واکنش های کیفری در قبال پدیده قاچاق انسان 174
1.6.3.1.گفتار اول: کیفر قاچاق ساده و بطور سازمان یافته 176
2.6.3.1.گفتار دوم : ‌فاعل اصلی 177
بند اول:  اشخاص حقیقی 177
بنددوم: اشخاص حقوقی 180
3.6.3.1.گفتار سوم: کیفر معاونت 181
4.6.3.1.گفتار چهارم: کیفر شروع به جرم 182
5.6.3.1.گفتار پنجم : کیفیات مشدده درجرم قاچاق انسان 182
بند اول: کیفیات مشدده با توجه به وضعیت بزه دیده 182
بند دوم: کیفیات مشدده با توجه به وضعیت بزهکار 184
6.6.3.1.گفتار ششم: دیگر واکنش های تقنینی 185
بند اول:‌تعلیق اجرای کیفر 185
بند دوم: تخفیف مجازات 187
بند سوم:  مرور زمان 188
بند چهارم : صلاحیت قضایی 190
منابع: 193