دانلود پایان نامه رشته علوم سیاسی

جنگ رسانه ای دشمن علیه ایران و راهکارهای مقابله با آن

مبتنی بر دیدگاه ها و تدابیر رهبری
 
*قابل استفاده برای رشته های رسانه و علوم ارتباطات
 
چکیده
امروزه کاربرد جنگ، تنها به استفاده از ابزارهایی با ابعاد سخت و ملموس‌ محدود نیست، بلکه ابزارهای کاربردی جدیدی وارد محیط عملیاتی شده‌اند که دارای ماهیتی نرم‌افزارانه و تأثیرگذاری بیشتر هستند. یکی از ابزارهایی که امروزه در زمان جنگ و حتی پیش از آن به کمک استراتژیست‌ها و جنگ‌سالاران آمده است، نظام رسانه است. رسانه‌ها به مثابه یک تیغ دو لبه‌اند که از یک سو با بُعد مثبت و ایجابی کارویژه‌هایی همچون اطلاع‌رسانی، آگاهی و آموزش‌های مدنی را تسهیل می‌کنند، و از سوی دیگر با بعد سلبی در جنگ نرم رسانه‌ای و جنگ‌های نوین بین‌المللی برای بحران‌سازی، تنش و تفوق بر اذهان و تسخیر قلب‌های ملت‌ها به‌ کار می‌روند.
 
 با ورود به عصر"امپریالیسم رسانه‌ای" و"هژمونی کارتل‌های رسانه‌ای"، بر اهمیت رسانه‌ها در دستیابی به اهداف، دوچندان افزوده شده است و این توانایی رو به پیشرفت با اهداف نظامی همنشین شده است و بُعدی جدید از جنگ را تحت لوای "مدیاوار" یا جنگ رسانه‌ای پدید آورده است. امروزه از این روش، یعنی جنگ رسانه‌ای برای حمله به ایران استفاده می‌شود. از آنجا که دشمنان در تجربه‌های تهاجمی خویش، بارها با شکست مواجه شدند- نمونه آن هشت سال دفاع مقدس(جنگ تحمیلی) است - به سوی جنگ‌های نوین روی آوردند که در این مسیر، نظام رسانه پیشگام بوده است. پژوهش حاضر با هدف توسعه‌ای و شناخت این تهدیدات رسانه‌ای به دنبال پاسخ‌گویی به سؤال‌های زیر است: جنگ نرم رسانه‌ای چیست؟ جنگ نرم رسانه‌ای علیه ایران چگونه است؟ راهبردهای مقابله با جنگ رسانه‌ای علیه ایران چیست؟
 
 
 
واژگان کلیدی:

جنگ نرم

قدرت نرم

عملیات روانی

جنگ رسانه ای

راهکارهای مقابله با جنگ رسانه ای

 
مقدمه:
مفهوم قدرت نرم  نخستین‌بار توسط ژوزف نای  با الگو‌گیری از قیام مردم در انقلاب اسلامی ایران، تئوریزه و در سال1990 مطرح شد(نای، 1990) و خیلی زود این تقسیم‌بندی قدرت به سخت  و نرم ، وارد حوزه مطالعات جنگ شد و جنگ‌ها را براساس مبنای ابزار و روش تحمیل اراده به جنگ سخت و جنگ نرم تقسیم کردند(نائینی، 1389 ، 5). رویکرد جنگ نرم در سیاست‌های نظام امنیتی معاصر برخاسته از ملاحظات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است و مشاهدات تاریخی نیز بر اهمیت آن تأکید دارد. به طور اصولی هر نوع اقدام در حوزه تأمین منافع ملی که با چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی همراه است، مستلزم متقاعد نمودن افکار عمومی داخل و خارج از کشور است(متقی دستنایی، 1389).
 
 به طور معمول، دستیابی به نتیجه موفقیت‌آمیز در یک جنگ، مستلزم حمایت افکار عمومی جهانی و کشور در حال جنگ است، تا دولت‌های حاضر در نبرد بتوانند به اقدام نظامی خود مشروعیت و مقبولیت بخشند. در چنین شرایطی است که اهمیت عوامل منتقل کننده وقایع نبرد به افکار عمومی، که همان رسانه‌ها اعم از دیداری و شنیداری هستند، به مراتب بیشتر می‌شود. تسلیحات نظامی، تنها پنجاه درصد موفقیت در جنگ‌های جدید را تأمین می‌کنند و پنجاه درصد دیگر آن، از سوی جنگ نرم تأمین می‌شود، که بخش عمده آن توسط رسانه‌های مختلف اجرا می‌شود(مقدم و جمالی، 1389). عملکرد رسانه‌ها در شرایط کنونی با توجه به تغییر کارکردها و نقش‌های کنونی رسانه از نقش‌های مسالمت‌آمیز به رویکردهای خصمانه و جنگ‌طلبانه، به تهدیدی جدی برای کشورها تبدیل شده است.
 
 بسیاری از دولت‌های غربی به خصوص امریکا، از رسانه‌ها به عنوان ابزاری جنگی برای به کرسی نشاندن منویات و مقاصد خود بهره‌برداری می‌کنند. به عبارتی، تهدیدهای دنیای امروز، تهدیدهای رسانه‌ای است که به جنگ‌افزاری پرقدرت برای تحت استیلاء در آوردن کشورها تبدیل شده است. در این میان، کشوری برنده میدان خواهد بود که هم‌ ساز و برگ تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی بزرگ‌تر و پیشرفته‌تری را فراهم کرده باشد(آمادگی سخت‌افزاری) و هم در زمینۀ ارتباطات و متقاعدسازی و تولید فرهنگی، خبری، هنری و تبلیغاتی جلوتر از رقیبان خود حرکت کند(نقیب‌السادات، 1389، صص84-83). در همین راستا، با پایان یافتن صورت نظامی جنگ و شکست راهبرد نظامی(کودتا، شورش و تجزیه‌طلبی، ترور، حمله گسترده)، رویکرد نظام سلطه و در رأس آن امریکا برای رویارویی با نظام جمهوری اسلامی ایران دستخوش تغییر شد و براندازی نرم با دو راهبرد "تغییر ساختار" و"تغییر رفتار" از درون، دستور کار سران کاخ سفید قرار گرفت(سراج، 1386).
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
جنگ رسانه‌ای دشمن علیه ایران  و نظام مقابله با آن 1
چکیده 2
جنگ نرم 5
عدم تقارن در جنگ نرم 6

شاخص‌‌های جنگ نرم 7

جنگ رسانهای 8
نظریه تأثیر قدرتمند رسانهها 9

جنگ نرم رسانهای علیه ایران 10

مأموریت پنتاگون در جنگ رسانهای علیه ایران 12

مطالعه انواع رسانههای مؤثر در جنگ نرم رسانهای 13

1- رادیو 14
2. شبکههای تلویزیونی و ماهواره بینالمللی 15
1- جنگ نرم رسانهای توسط کشورهای منطقهای 17
2- جنگ نرم رسانهای توسط شبکههای وابسته به قدرتهای فرامنطقهای 17

محورهای مورد توجه رسانههای غربی در قبال ایران را به شش دسته تقسیم می‌کند: 19

1- محورهای مورد توجه رسانههای غربی در زمینه سیاست داخلی 19
2- محورهای مورد توجه رسانههای غربی در زمینۀ سیاست خارجی 19
3- محورهای توجه رسانههای غربی در زمینۀ اقتصاد 19
4- محورهای مورد توجه رسانههای غربی در زمینۀ اجتماعی 20
5- محورهای مورد توجه رسانههای غربی در زمینۀ فرهنگی 20
6- محورهای مورد توجه رسانههای غربی در زمینه حقوق بشر 20

آسیبپذیری ساختار رسانهای در ایران 20

راهبردهای مقابله با جنگ نرم رسانهای 21

1- راهبردهای داخلی 21
1-1. راهبردهای داخلی اقتصادی 22
1-2. راهبردهای داخلی فرهنگی و اجتماعی 22
1-3.راهبردهای داخلی در خصوص فناوری و زیرساختها 22
1-4. راهبردهای دفاعی- امنیتی 23
1-5. راهبرد داخلی سیاسی 24
2. راهبردهای فراملی 24
2-1. راهبردهای خارجی اقتصادی 24
2-2. راهبردهای خارجی اجتماعی 24
2-3. راهبردهای خارجی در خصوص فناوری و زیرساختها 25
2-4. راهبرد خارجی دفاعی– امنیتی 25
2-5. راهبرد خارجی سیاسی 25

نظام مقابله با جنگ نرم دشمن 25

مقدمه : 26
قدرت نرم - عملیات روانی – جنگ نرم 28
مدل مفهومی مقابله با جنگ نرم 33
شكل 1: فرایند مقابله با جنگ نرم دشمن 34
شكل 2: ابعاد مورد هدف جنگ نرم 35

الف : نیاز های اساسی نظام مقابله با جنگ نرم : 36

- محیط شناسی تهدیدات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی ( جنگ نرم ) 36
- تبیین و ترویج نظریه فرهنگی انقلاب اسلامی 36
- آینده بینی و آینده پژوهی فرهنگی 36
- راهبردهای ابداعی فرهنگی 37
ب: تبیین دکترین نظام مقابله با جنگ نرم 39

تاثیر گذاری هدفمند اعتقادی و تعالی بخشی در جامعه 39

قدرت مصون سازی فرهنگی جامعه و مخاطبین: 39
ظرفیت سازی در تولید صنایع فرهنگی و پتانسیل شبکه ای : 40
ج- راهبرد های محوری نظام مقابله با جنگ نرم 40
د- سیاست های حاکم بر نظام مقابله با جنگ نرم 42
ه- مدل مفهومی مقابله با جنگ نرم دشمن 42
4- فضاسازی ذهنی و محیطی 45
5- ارتباط گیری  هدفمند 46
6- عمق بخشی و اثرگذاری اعتقادی، معنوی و سیاسی 47
7- ایجاد انگیزه و برانگیختگی فردی و جمعی 49
8- اقدامات ایجابی و سلبی 51
9-  گسترش و توسعه عمل صالح در جامعه 53
8- ایجاد و توسعه تشکل‌ها، هسته‌ها و کانون‌های مردمی : 55
و-  اصول حاکم بر فرماندهان، افسران و سربازان جنگ نرم برای مقابله : 56
اصل اعتلای فرهنگ دینی : 57
اصل نوآوری، مدیریت انقلابی و خلاقیت: 57
اصل ایجاد صیانت و پیشگیری: 58
اصل دفاع فرهنگی: 58
اصل آمادگی مقابله با تهاجم فرهنگی: 59
نتیجه گیری : 61
منابع 63